Wat is een goed bedtijdritueel?
Geschreven op 28/05/2024 door Nathalie Schittekatte, Gecertificeerd baby- en kinderslaapcoach Gewijzigd op 28/05/2024
Een consistent en kalmerend bedtijdritueel kan wonderen doen voor zowel baby’s als ouders. Het helpt je kleintje om te ontspannen en zich voor te bereiden op een goede nachtrust. Als slaapcoach krijg ik dan ook vaak de vraag hoe een ‘goed’ bedtijdritueel er nu juist uitziet. Het is moeilijk om hier een pasklaar antwoord op te geven want een ideaal bedtijdritueel duurt bij het ene gezin 5 minuten terwijl dit bij een ander gezin soms 45 minuten in beslag neemt. Ik geef je hieronder graag mijn adviezen mee, gebaseerd op mijn persoonlijke ervaring, maar ga vooral verder op hetgeen bij jouw gezin past. 😊
Inhoud
Baby
Vanaf de leeftijd van 4 maanden begint je baby de herhaling van steeds dezelfde handelingen te herkennen waardoor hij weet dat het dadelijk bedtijd is. Het is belangrijk om dus steeds hetzelfde ritueeltje aan te houden.
Ons bedtijdritueel begon steeds met naar de slaapkamer te gaan, dit kan het eigen kamertje zijn van zoon- of dochterlief of de slaapkamer van mama of papa indien de kamer gedeeld wordt. We verduisterden de kamer en zette de witte ruis op. Ik verschoonde mijn dochter en deed haar slaapzakje aan. Hierna kreeg ze nog een melkvoeding en knuffelden we nog even waarna het tijd was om haar in bed te leggen. Wanneer mijn dochter tandjes kreeg, poetsten we die vlak na de melkvoeding. Ook dit deden we gewoon in het kamertje op de schoot en niet in de badkamer. Bij babytandpasta hoef je namelijk het mondje niet te spoelen.
Vaak geven ouders de laatste voeding voor een beeldscherm, om zelf wat afleiding te hebben tijdens het voeden. Dit raad ik echter af omdat de TV voor afleiding zal zorgen en zo het gevoel van verzadiging kan verstoren. Ook het licht van de TV kan de aanmaak van melatonine (het slaaphormoon) verstoren. Je geeft de laatste voeding bij voorkeur dus in het eigen kamertje. Probeer er ook voor te zorgen dat je kindje niet in slaap valt tijdens het voeden zodat je hem wakker in zijn bedje kan leggen.
Begint jouw baby instant te huilen wanneer je hem in zijn bedje legt? Dat is normaal! Zolang het huilen niet langer dan 10 minuten duurt is dit niets om je zorgen over te maken. Duurt het huilen toch vaak langer? Dan zou het kunnen dat de wakkertijd voor bedtijd wat te kort of te lang is. Ik vertel je alles over de juiste wakkertijden per leeftijd in mijn super handige voorbeeldroutinegids.
Peuter /kleuter
Het bedtijdritueel van je peuter of kleuter hangt veelal samen met zijn persoonlijkheid. Kindjes die graag slapen zullen minder nood hebben aan een strak en duidelijk afgelijnd bedtijdritueel dan kindjes die zich al eens durven verzetten tegen bedtijd. Hier is een goed voorspelbaar bedtijdritueel bijna echt een must. Onze printable rituelen is in dit geval een echte life saver! Dankzij deze template maak je de stappen van het bedtijdritueel visueel en creëer je voorspelbaarheid. Doordat je kindje op een leuke manier stapjes kan afvinken gaan ze over het algemeen ook vlotter meewerken. 😊
Voor kindjes die graag naar bed gaan volstaat vaak een kort bedtijdritueel: pyjama aan, op het potje, tandjes poetsen, verhaaltje lezen en hup, tijd voor bed! Maar er zijn ook kindjes die protesteren tegen bedtijd en dat is helemaal niets zorgwekkend. Je peuter of kleuter is volop zijn grenzen aan het aftasten 😉 Belangrijk is dat je hierbij geduldig maar consequent probeert te blijven. Een visuele timer kan handig zijn om het bedtijdritueel in tijd af te bakenen.
Komt je kindje regelmatig uit bed? Probeer in dat geval zo lang mogelijk de slaapzak te gebruiken. Desnoods kan je deze ook achterstevoren aandoen, waardoor ze deze zelf niet kunnen losmaken. Je kindje is minder mobiel en uit bed komen is dus niet meer zo eenvoudig. Om diezelfde reden raden we ook aan om niet te snel over te schakelen van ledikant naar groot bed. Idealiter doe je dit pas na de leeftijd van 2.5 jaar, en liefst pas rond 3 jaar.
Verder raad ik aan, net zoals bij baby’s, om geen beeldschermen aan te bieden aan je peuter of kleuter in het laatste uur voor bedtijd. Dit omdat het blauwe licht de aanmaak van het slaaphormoon zal verstoren. Je kind kan er bovendien ook erg onrustig van worden en in het ergste geval (afhankelijk van wat hij te zien kreeg op het scherm) nachtmerries door krijgen.
Ik geef je graag inzicht in ons bedtijdritueel toen mijn dochter, Noélie, 4 jaar was en dus een kleutertje was:
- Naar de slaapkamer gaan
- Kamer verduisteren en nachtlampje aandoen
- Noélie probeert zelf haar kleertjes uit te doen
- Potje gaan
- Pyjama en slaapzakje aan
- Op de voetenbank gaan zitten, mama of papa in de zetel tegenover haar
- Klein flesje melk drinken, ondertussen een beetje gek doen en veel lachen
- Tandjes poetsen; eerst zij, dan papa of mama
- Verhaaltje met veel gebaren en op een leuke manier voorlezen
- Lekker samen knuffelen
- Samen nog een slaapliedje zingen
- Noélie doet zelf het nachtlampje uit
- Dag zeggen tegen Sam het schaapje
- In bed
- Nog een extra knuffel en weer in bed
Bijkomende tips
Blijft je peuter/kleuter steeds maar weer extra vragen stellen bij bedtijd? Mag ik nog een verhaaltje? Mag ik nog een zoen? Mama, weet je wat er vandaag nog gebeurd is, … Herkenbaar? Overweeg dan eens om een nachtpas te introduceren. Dit is een pasje dat als een soort joker kan ingezet worden voor bovenstaande zaken. Eens de joker werd afgegeven, is het tijd voor bed en kan er geen nieuwe joker worden ingezet. Je kan ook altijd starten met 3 jokers en zo geleidelijk aan afbouwen naar 1. Je kan dit toepassen vanaf de leeftijd van 3 jaar, soms kan het al vroeger.
Verder ben ik grote voorstander van het afwisselen tussen mama en papa om je kind in bed te liggen. Op die manier went je kind eraan om zowel door mama als papa in bed gelegd te worden en ontstaat er geen voorkeur voor een persoon die telkens moet instaan voor het bedtijdritueel.
Liefs,
Nathalie
Baby- en kinderslaapcoach
Nathalie Schittekatte
Nathalie Schittekatte, auteur van het bestseller boek “Slaap, baby, slaap” is al verschillende jaren een vaste waarde in de wereld van baby’s en slaap. Met haar bedrijf Snuggles & Dreams helpt ze ouders samen met haar team aan meer oplaadmomenten voor het hele gezin. Ze biedt intussen niet enkel diensten aan in slaap, maar ook in voeding, opvoeding, babygebaren en zindelijkheidstraining met als doel een echte rechterhand te worden voor ouders tijdens die 5 eerste intense jaren van het ouderschap.
Toevoegen aan mijn lijst
favorieten