Koemelk voor baby’s: wanneer en hoe integreren in hun voeding?

Waarom geven we melk aan baby’s?

Natuuryoghurt, kaas, vetstoffen… Koemelk, in al zijn verschillende vormen, maakt integraal deel uit van onze voeding omdat het tal van voedingstoffen bevat. Zuivelproducten zijn namelijk rijk aan calcium, vitamine D en vitamine K, eiwitten en essentiële vetzuren.

In totaal bevat melk een vijftiental belangrijke voedingsstoffen die onmisbaar zijn voor de groei van jonge kinderen. Daarom worden zuivelproducten geleidelijk aan geïntroduceerd als je begint met vaste voeding.

Hoe voeg je zuivelproducten toe aan de voeding van je baby?

Net als bij andere voedingsgroepen is het belangrijk om de adviezen van je kinderarts of huisarts te volgen. Alleen hij of zij kan beoordelen of je baby er klaar voor is om zuivelproducten te proberen, onder andere op basis van de rijpheid van zijn spijsvertering.

In het algemeen wordt aangeraden om speciaal ontwikkelde producten voor jonge kinderen te kiezen. Deze zijn namelijk zo samengesteld dat ze voldoen aan de specifieke voedingsbehoeften van baby’s. Ze bevatten voedingsstoffen die bijdragen aan de goede ontwikkeling van hun hersenen. Rauwe melk is daarentegen absoluut af te raden voor jonge kinderen.

Wanneer mag je koemelk geven aan je baby?

Deskundigen op het gebied van jonge kinderen raden af om koemelk te geven voor de eerste verjaardag. Dat betekent echter niet dat je baby helemaal geen zuivelproducten mag proeven. Vanaf ongeveer 6 maanden, als je start met vaste voeding, mag hij wel af en toe toetjes met melk of bepaalde kaassoorten proberen (geen rauwe melk voor kinderen jonger dan 3 jaar).

Maar voordat je kind zijn eerste verjaardag viert, heeft het geen gewone koemelk nodig. Tot drie jaar blijft moedermelk of opvolgmelk aangeraden, omdat die meer ijzer en essentiële vetzuren bevatten dan koemelk.

Na die leeftijd kan je kind gerust koemelk drinken, maar altijd als onderdeel van een evenwichtige en gevarieerde voeding.

Verschillen tussen borstvoeding, flesvoeding en volle of halfvolle koemelk

Het is niet altijd makkelijk om wegwijs te raken in de verschillende soorten melk voor jonge kinderen. Hier een kort overzicht:

• Moedermelk: dit is de melk die je baby drinkt als je borstvoeding geeft. Meestal rechtstreeks aan de borst, maar je kunt ook kolven en in een fles geven. Dit is de voeding die gezondheidsinstanties aanbevelen tot minstens 6 maanden.

• Flesvoeding: ook wel zuigelingenmelk genoemd. Deze kunstmatige melk in poedervorm is een vervanger van moedermelk. Er bestaan formules afgestemd op de leeftijd en de veranderende voedingsbehoeften van je kindje (1e leeftijd, 2e leeftijd…).

• Volle koemelk: dit is de categorie koemelk die alle melkvet bevat (minstens 3,5%). Dit is de aanbevolen variant voor jonge kinderen.
• Halfvolle koemelk: bevat 1,5 tot 1,8% melkvet.

In het kort:

Hoeveel melk heeft je baby nodig op elke leeftijd?

Tot 3 jaar is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid melk ongeveer 500 ml.
Tot die tijd blijft moedermelk en vervolgens groeimelk de voorkeur hebben. Na 3 jaar blijft melk belangrijk om met name de calciumbehoefte van opgroeiende kinderen te dekken. Koemelk kan dan een waardevolle aanvulling zijn, zowel als drank als in andere vormen.
Het wordt echter afgeraden om meer dan 750 ml melk per dag te geven, omdat dat het voedingspatroon kan verstoren.

Lait en poudre, de vache ou maternel : les différences entre les types de laits

Hoewel iedereen vrij is om te kiezen welke melk je je kindje van 1 jaar geeft, bestaan er duidelijke verschillen tussen de soorten melk.

Moedermelk: het natuurlijke witte goud

Moedermelk is de ideale voeding voor pasgeborenen. Ze sluit perfect aan bij hun behoeften, zowel op voedingsvlak als voor hun afweer. Ze is rijk aan antistoffen, enzymen, gezonde vetten en levende voedingsstoffen en past zich aan naarmate je baby groeit. Ze is ook licht verteerbaar en beschermt tegen infecties (neus-keel-oor, luchtwegen en spijsvertering).

Een ander pluspunt: borstvoeding versterkt de band met je baby door het huid-op-huidcontact en het voeden op verzoek.

Een nadeel is dat borstvoeding soms wat tijd vraagt om op gang te komen. Het kan vermoeiend zijn, zeker in de eerste weken met veel voedingen, en het vraagt soms wat organisatie als je weer gaat werken.

Flessenmelk: een streng gereguleerd alternatief

Poedermelk, ook wel zuigelingenmelk genoemd, is een kunstmatige formule die zo veel mogelijk op moedermelk lijkt. Ze wordt bereid uit aangepaste koemelk en verrijkt met vitamines, ijzer, essentiële vetzuren (zoals DHA wat een omega-3-vetzuur is) en andere voedingsstoffen die je baby nodig heeft.

De productie is streng gereguleerd in Europa, zodat de veiligheid van je baby gegarandeerd is. Er bestaan verschillende formules per leeftijdsgroep (1e leeftijd, 2e leeftijd, groeimelk) en voor speciale behoeften (anti-reflux, lactosevrij, hypoallergeen…).

Het is een praktische oplossing, vooral als de mama geen borstvoeding wil of kan geven. Het is wel belangrijk om de hygiënevoorschriften en dosering in acht te nemen en water te gebruiken dat geschikt is voor de bereiding van flesvoeding.

Koemelk: vermijden tot 1 jaar

Gewone koemelk (uit een fles of pak) is niet geschikt voor baby’s jonger dan 1 jaar. Waarom? Omdat ze te rijk is aan eiwitten en mineralen en te arm aan ijzer en essentiële vetten. Daardoor kan ze de nieren van de zuigeling overbelasten en het risico op ijzertekort verhogen.

Vanaf 1 jaar kun je koemelk geleidelijk aan introduceren in kleine hoeveelheden en liefst volle melk, omdat de vetten belangrijk zijn voor de hersenontwikkeling. Maar als je kindje nog niet gevarieerd eet, blijft groeimelk vaak beter tot 2 of 3 jaar.

Quand arrêter le lait en poudre ?

Het advies is om flesvoeding of groeimelk tegen 3 jaar af te bouwen. Vanaf die leeftijd heeft het kind een gevarieerd eetpatroon dat meestal voldoende is om aan alle voedingsbehoeften te voldoen.

Je kunt daarna gewone volle of halfvolle melk geven, bijvoorbeeld bij het ontbijt of als tussendoortje, vooral om voldoende calcium binnen te krijgen.

Hoe schakel je over van flesvoeding naar koemelk?

Net als andere voedingsmiddelen moet je koemelk geleidelijk aan introduceren. Zo kan je kind wennen aan de smaak en kun je goed in de gaten houden of hij geen intolerantie of allergie voor melk heeft.

Tot welke leeftijd een flesje?

Er is geen vaste aanbevolen leeftijd om te stoppen met flesvoeding. Een fles is niet alleen een handig hulpmiddel om baby's te voeden, maar voor veel kleintjes ook een bron van troost en veiligheid.

Daarom is het belangrijk om het rustig af te bouwen wanneer je kindje er klaar voor is. Je kind moet ook voldoende motorische vaardigheden hebben ontwikkeld om een beker of kopje te kunnen gebruiken.

Welke merk koemelk kies je voor je kindje?

Alle fabrikanten van koemelk zijn onderworpen aan strenge productie- en voedselveiligheidsvoorschriften. Meer dan het merk is het belangrijk om de juiste soort melk te kiezen.

Voor jonge kinderen is volle melk aanbevolen, omdat die meer voedingsstoffen bevat dan halfvolle of magere melk. Ook biologische melk is een goede keuze.

Let op: Kind en Gezin waarschuwt om geen plantaardige dranken (bijvoorbeeld rijst-, haver-, amandel- of sojamelk), geitenmelk of ezelinnenmelk te geven aan kinderen jonger dan 1 jaar naar aanleiding van meldingen van ernstige incidenten hiermee. Het gaat dan over voedingstekorten, (zoals ondervoeding of bloedarmoede), metabole verstoringen of allergieën.