Hoe werkt thuisonderwijs in België?
Geschreven op 12/08/2022 door Family Service, Gewijzigd op 06/02/2025
In ons land heb je de mogelijkheid om je kinderen zelf onderwijs te geven. Daar zijn wel een aantal voorwaarden aan verbonden. Lees hier alles wat je wil weten over thuisonderwijs in België.
In België geldt leerplicht voor alle kinderen van vijf tot achttien jaar. Dat betekent dat je als ouder moet zorgen dat je kind onderwijs krijgt. Deze leerplicht is niet hetzelfde als de schoolplicht. Dus het betekent niet automatisch dat je kind naar een school moet gaan. Je mag je kind dus gewoon thuislaten, zolang je zelf het onderwijs organiseert. Je mag die lessen zelf geven – als ouder of voogd – of samen met een groep ouders aan meerdere kinderen, of via een derde persoon, zoals een privéleraar. Daarnaast zijn ook lessen in privéscholen die niet als thuisonderwijs worden erkend, zoals e-learning of afstandsonderwijs, geldig.
Kies je voor thuisonderwijs omdat je voor langere tijd naar het buitenland vertrekt? Dan is het belangrijk dat je kind officieel in België gedomicilieerd blijft. Is jullie woonplaats officieel in een ander land? Dan moet je de regels volgen die gelden in dat land voor thuisonderwijs.

Profiteer van voordelen tot 600€, praktische en onmisbare tipstalrijke stalen, gratis dozen
Wat zijn de voorwaarden voor thuisonderwijs?
Je hebt geen specifiek diploma nodig om thuis les te geven, maar je moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen:
- Thuisonderwijs aangeven. Je moet aan de bevoegde gemeenschap laten weten dat je kind thuisonderwijs gaat volgen. Voor de Vlaamse Gemeenschap moet dat vóór de derde schooldag, voor de Franse Gemeenschap uiterlijk op 5 september. Woon je in Vlaanderen? Dan meld je het bij de Vlaamse Gemeenschap. Ben je in Wallonië gedomicilieerd? Dan valt het onder de Franse Gemeenschap. Woon je in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest? Dan mag je kiezen. Deze verklaring moet elk jaar opnieuw worden ingediend. Tijdens het schooljaar kan je ook niet overschakelen van schoolonderwijs naar thuisonderwijs. Als je kiest voor thuisonderwijs, ontvangt je nog kinderbijslag, maar alle kosten in verband met het onderwijs zijn voor je eigen rekening.
- Een leerplan opstellen. De bevoegde gemeenschap organiseert twee keer per jaar een inspectie om na te gaan of het niveau van het thuisonderwijs voldoet aan de vooraf vastgelegde normen. Je krijgt minstens een maand op voorhand de datum van de inspectie. Je moet dan schoolboeken, schriftelijke opdrachten en lesmateriaal kunnen voorleggen. De inspectie kan ook vragen om een leerplan te tonen. Daarin moet staan welke onderwerpen je kind wanneer zal behandelen, welk leermateriaal je gebruikt, en wanneer je kind examens aflegt bij de examencommissie. Het leertraject is gebaseerd op eindtermen en ontwikkelingsdoelen uit de officiële leerplannen. Krijg je twee keer een negatieve beoordeling? Dan ben je verplicht je kind in te schrijven in een erkende school.
- Slagen voor de examens. Je kind moet slagen voor de examens van de centrale examencommissie, zowel voor het lager onderwijs als voor de eerste en tweede graad van het secundair onderwijs. Per niveau krijg je twee kansen. Slaagt je kind niet? Dan moet het zich terug inschrijven in een erkende school.
- Op dokterscontrole gaan. In de Vlaamse Gemeenschap moeten leerlingen verplicht naar een medisch onderzoek bij een Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB). Ook de verplichte vaccinaties gebeuren daar. In de Franse Gemeenschap geldt deze verplichting niet.
Bovendien moet je zelf zorgen voor het lesmateriaal. De examencommissie stelt geen lesmateriaal ter beschikking, maar wel thematische fiches. Daarin vind je de leerstof die jouw kind moet kennen om zich voor te bereiden op de examens van elk studiegebied. Voor elk onderdeel van het examenprogramma vind je een thematische fiche met bijkomende uitleg.
Je zorgt zelf voor het onderwijsmateriaal. De examencommissie voorziet geen lessen, maar biedt wel thematische fiches aan. Daarin staat welke leerstof je kind moet kennen om zich goed voor te bereiden op de examens van elk vakgebied. Voor elk onderdeel van het examenprogramma bestaat zo’n fiche, met extra uitleg.
Bronvermelding:
Informatie gebaseerd op de officiële websites van de Vlaamse overheid (onderwijs.vlaanderen.be) en de Fédération Wallonie-Bruxelles (enseignement.be).
Voorwaarden
Wie wil starten met thuisonderwijs in Belgë, moet ten laatste op de 3e dag van het schooljaar een verklaring van huisonderwijs indinene bij het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AGODI). Die verklaring moet je elk jaar opnieuw indienen. Ook mag je niet tijdens het schooljaar overstappen van onderwijs naar thuisonderwijs. Kies je voor thuisonderwijs, dan ontvang je nog steeds kinderbijslag, maar je draagt ook alle onderwijskosten zelf.
Om thuisonderwijs te geven, heb je geen specifiek diploma nodig, maar je moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen:
- Thuisonderwijs melden
Je moet aan de bevoegde Gemeenschap melden dat je kind thuisonderwijs zal volgen. Dat is vóór de derde schooldag van het schooljaar in de Vlaamse Gemeenschap en ten laatste op 5 september van het schooljaar in de Franse Gemeenschap. Staat je domicilie in Vlaanderen, dan meld je je bij de Vlaamse Gemeenschap. Staat je domicilie in Wallonië, dan meld je je bij de Franse Gemeenschap. Woon je in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dan kan je zelf kiezen.
- Een opleidingsplan opstellen
De bevoegde Gemeenschap stuurt 2 keer per jaar inspectie langs die beoordeelt of het niveau van thuisonderwijs voldoet aan de vooropgestelde normen. Je krijgt de datum van inspectie minstens 1 maand op voorhand. Je moet de inspectie de handboeken, werkschriften en studiemappen kunnen voorleggen. De inspectie kan je ook vragen om een opleidingsplan voor te leggen. Daarin moet je aangeven welke thema’s je kinderen op welk moment onder de knie moeten hebben, welk lesmateriaal je gaat gebruiken en wanneer zij hun examens zullen afleggen voor de examencommissie. Je baseert het leertraject op de eindtermen en ontwikkelingsdoelen die door de koepels in leerplannen gegoten werden. Na 2 negatieve beoordelingen, ben je verplicht je kind in te schrijven in een erkende school.
- Examens afleggen
Je kind moet slagen voor de examens bij de centrale examencommissie, zowel voor het basisonderwijs als het secundair onderwijs eerste graad en secundair onderwijs tweede graad. Je krijgt per niveau twee kansen. Lukt dat niet, dan moet je je kind inschrijven in een erkende school.
- Naar het medisch onderzoek gaan
In de Vlaamse Gemeenschap moeten leerlingen verplicht naar de systematische medische onderzoeken van het Centrum voor leerlingenbegeleiding en de verplichte inentingen krijgen. In de Franse Gemeenschap geldt deze regel niet.
Verder moet je zelf voor al het lesmateriaal instaan. De examencommissie biedt geen cursus aan, maar wel vakfiches. Daarin vind je de leerstof die je moet kennen om je voor te bereiden op de examens van een studierichting. Bij elk vak uit het examenprogramma hoort een vakfiche met daarin extra uitleg.
Toevoegen aan mijn lijst
favorieten