De stoelgang van je baby: hoe weet je of die normaal is of niet?

Wat is de normale consistentie van de stoelgang van een baby?

De consistentie van de stoelgang van je baby hangt sterk samen met de manier waarop hij gevoed wordt.

• Een baby die borstvoeding krijgt, die rijk is aan lactose, heeft meestal stoelgang die vloeibaar, half-vloeibaar of zacht is. De kleur is vaak mosterdgeel. Soms zie je kleine vaste deeltjes.
• Bij een baby die flesvoeding krijgt, is de stoelgang wat vaster en meer pasta-achtig. De ontlasting is vaak wat meer gevormd en de kleur varieert van licht- tot donkerbruin.

Tussen de leeftijd van 4 en 6 maanden, wanneer je start met vaste voeding, verandert de stoelgang opnieuw qua kleur en consistentie. Wat je kindje eet, zie je vaak letterlijk terug in de luier. Zo kan de stoelgang groen worden als je baby groene groenten eet of kunnen er kleine stukjes onverteerde voeding zichtbaar zijn.

Groene, zwarte of mosterdgele stoelgang: hoe ziet de stoelgang van een baby met darmkrampjes eruit?

Net zoals de consistentie hangt ook de kleur van de stoelgang van je baby sterk samen met de voeding.

• De eerste stoelgang, enkele uren na de geboorte, heet meconium en is zwart van kleur. Dit komt door wat je baby tijdens de zwangerschap en de bevalling in je buik heeft ingeslikt (colostrum, vruchtwater, dode cellen…).
• Daarna, als je baby borstvoeding krijgt, wordt de stoelgang goudgeel, mosterdkleurig, lichtbruin of soms zelfs groen.
• Krijgt je baby flesvoeding, dan zijn de kleuren meestal donkerder, van bruin tot donkerbruin.

Let wel: als de stoelgang van je baby grijsachtig wit of heel licht beige is, moet je meteen een afspraak maken bij de kinderarts. Dat kan wijzen op een probleem met de galwegen of de lever. Hetzelfde geldt als je bloed in de stoelgang ziet, wat bijvoorbeeld kan duiden op een kloofje aan de anus.

Krampen hebben daarentegen géén invloed op de stoelgang. Ze worden soms verward met diarree, maar dat klopt niet. Darmkrampen bij baby’s, meestal na een voeding, verdwijnen meestal spontaan rond de leeftijd van 3 à 4 maanden maar kunnen wel leiden tot plotse huilbuien. De oorzaak ervan is nog onbekend.

De consistentie en kleur van de stoelgang veranderen dus niet door buikkrampen. Je herkent krampjes eerder aan andere tekenen, zoals hevig huilen, zich kronkelen of een hard opgeblazen buikje.

Wat is een normale frequentie van stoelgang bij een baby?

Voor we kijken naar het uiterlijk van de stoelgang van je baby, is het belangrijk om stil te staan bij de frequentie. Over het algemeen kan worden gesteld dat dit voor elke baby anders is en in de loop van de tijd kan variëren.

Hoeveel keer per dag moet een baby die borstvoeding krijgt ontlasten? 

Sommige baby’s die borstvoeding krijgen, maken de eerste weken meerdere keren per dag stoelgang. Vanaf ongeveer anderhalve maand kan dat plots minder worden, soms zelfs enkele dagen geen stoelgang. Zolang je baby geen last heeft van winderigheid, overgeven of een opgeblazen buikje en de stoelgang nadien vlot komt, hoef je je geen zorgen te maken. Dit is een vaak voorkomend en onschuldig verschijnsel. Uiteindelijk volgt er altijd een volle luier met zachte stoelgang.

Voor een baby die flesvoeding krijgt

Bij flesvoeding ligt het meestal anders. Vaak doet je baby ongeveer één keer per dag stoelgang. Toch heeft elk kind zijn eigen ritme. Let dus goed op de frequentie om spijsverteringsproblemen op tijd te merken, maar kijk zeker ook naar de consistentie en de kleur van de stoelgang om te weten of alles in orde is.

Mijn baby poept heel vaak, moet ik me zorgen maken?

Poept je baby vaak, maar verandert zijn gedrag verder niet, dan hoef je je meestal geen zorgen te maken. De frequentie verschilt sterk van baby tot baby en hangt ook af van het type voeding.

• Baby’s die borstvoeding krijgen, hebben vaak stoelgang na bijna elke voeding. Dit komt doordat moedermelk veel lactose bevat en makkelijk verteerbaar is.
• Baby’s die flesvoeding krijgen, hebben doorgaans minder vaak stoelgang, soms maar om de 2 of 3 dagen. Dat is op zich geen probleem, zolang de stoelgang zacht blijft en je baby zich goed voelt.

Wanneer je wél alert moet zijn: als de stoelgang erg vaak voorkomt en heel waterig is (diarree). Zeker als dit gepaard gaat met braken, koorts, uitdroging of weigeren te drinken. Ook als er bloed in de stoelgang zit, of wanneer de stoelgang zwart (anders dan meconium) of wit is, moet je altijd een arts raadplegen.

1, 2 en 6 maanden: hoeveel stoelgang per dag is normaal, en hoe verandert dat met de leeftijd?

De frequentie van stoelgang bij baby’s schommelt sterk tijdens de eerste levensmaanden. Hoewel dit per kind en afhankelijk van het type voeding (borst of fles) kan verschillen, zie je wel een aantal algemene tendensen:

• Tot 1 maand: in de eerste weken heeft je baby meestal meerdere keren per dag stoelgang. Bij borstvoeding kan dat oplopen tot 8 à 10 keer per dag. Bij flesvoeding ligt dat doorgaans lager, rond 2 tot 5 keer per dag. Deze hoge frequentie wordt veroorzaakt door de gastro-colische reflex: wanneer je baby drinkt, stimuleert dat de darmen.
• Rond 2 maanden: de frequentie neemt meestal wat af. Baby’s die borstvoeding krijgen, kunnen nog steeds meerdere keren per dag stoelgang hebben. Bij flesvoeding kan het gebeuren dat er maar om de 2 à 3 dagen stoelgang komt. Belangrijker dan het aantal luiers is hoe de stoelgang eruitziet: de consistentie, kleur en de signalen die je baby geeft.
• Rond 6 maanden: wanneer je start met vaste voeding, verandert de stoelgang opnieuw. De consistentie, kleur, geur en ook de frequentie worden beïnvloed door wat je kindje eet. De ene baby poept 2 à 3 keer per dag, de andere maar 3 keer per week. Dankzij de vezels in vaste voeding stabiliseert de frequentie van de ontlasting en de werking van het spijsverteringsstelsel zich stilaan.

Zolang de stoelgang zacht blijft en je baby er gezond uitziet, is een lagere frequentie helemaal normaal. Baby’s die flesvoeding krijgen, hebben doorgaans een regelmatiger patroon, vaak 1 à 2 keer per dag.

Groen, bruin, wit of geel… wat zegt de kleur van de stoelgang van je baby?

Als ouder zal je al snel merken dat de kleur van de stoelgang van je baby kan variëren, afhankelijk van wat hij eet.

• Pasgeborenen: de eerste stoelgang is zwartachtig. Dit wordt meconium genoemd en helpt om alles wat je baby tijdens de zwangerschap in je buik heeft ingeslikt af te voeren.
• Na de meconiumfase: de stoelgang krijgt een groenige kleur terwijl de spijsvertering op gang komt.
• Bij borstvoeding: de stoelgang wordt goudgeel of mosterdgeel, een heel herkenbare tint.
• Bij flesvoeding: de stoelgang is eerder lichtgeel tot bruinachtig.

Een verandering van kleur kan ook optreden bij een wissel van voeding, bijvoorbeeld wanneer je overstapt naar vaste voeding of een ander type flesvoeding. Zelfs bij borstvoeding kan de kleur soms lichtjes veranderen naargelang wat jij zelf gegeten hebt – verrassend
 

Wat is de normale kleur van de stoelgang van een baby?

De kleur hangt af van verschillende factoren: de leeftijd van je baby, het type voeding (borst, fles of vaste voeding) en zijn gezondheidstoestand.

• Bij pasgeborenen is de stoelgang donker, bijna zwart. Dit komt door de afvoer van restjes die in de darmen zaten tijdens de zwangerschap. Dit meconium bestaat onder andere uit dode cellen, colostrum, vruchtwater en darmsappen.
• Daarna verandert de kleur: zwart wordt groen, daarna mosterdgeel of geelgroen, afhankelijk van de voeding.
• Rond de leeftijd van 6 maanden, bij de introductie van vaste voeding, wordt de kleur rechtstreeks beïnvloed door wat je baby eet: worteltjes zorgen voor een oranje tint, rode biet voor een rode tint, enzovoort.

Waarom is de stoelgang van een baby soms groen of beige?

Een pasgeborene moet binnen de eerste 24 uur na de geboorte beginnen met het uitdrijven van meconium. Na 48 uur moet dat volledig weg zijn. Dan verandert de stoelgang: ze wordt groen, en bij borstvoeding vervolgens mosterdgeel. Bij flesvoeding blijft de stoelgang eerder geelgroen.

Een heel bleke, grijze of witte stoelgang is een alarmsignaal. Dit kan wijzen op een lever- of galwegprobleem, waarbij er geen gal in de stoelgang terechtkomt. Artsen spreken dan van een cholestase, vaak veroorzaakt door een afwezigheid van galwegen. Dit is een ernstige aandoening die dringend medisch ingrijpen vereist.

Vloeibaar, kleverig of korrelig: de textuur van de stoelgang van je baby

Je zal merken dat de stoelgang van je kleintje verschillende texturen kan hebben:

• Meconium is kleverig en moeilijk schoon te maken.
• Bij borstvoeding is de stoelgang vaak korrelig, romig van structuur en eerder slap.
• Wanneer je baby vaste voeding krijgt, is het heel normaal dat er soms stukjes onverteerde voeding in de stoelgang zitten. Dat gebeurt gewoon als je kindje nog niet goed kauwt of veel van hetzelfde voedsel gegeten heeft.

Dat is allemaal normaal. Pas als je baby voortdurend huilt en daarbij duidelijk buikpijn heeft, kan het gaan om een groter probleem dat je in de gaten moet houden.

Slijmerige stoelgang: hoe herken je slijm in de stoelgang?

Soms kan je kleverige sliertjes of draden in de luier zien. Slijm dat als een soort doorzichtige of witachtige vezels in de stoelgang zitten. Vaak is dit onschuldig, zeker als er geen andere symptomen zijn.

Slijm in de stoelgang kan bijvoorbeeld ontstaan na een verkoudheid of lichte darminfectie. Het kan ook het gevolg zijn van het afvoeren van wat vocht uit de longen (een restant van de periode in de baarmoeder) via het spijsverteringskanaal.

Hoe maak je de stoelgang van een pasgeborene vaster?

Wanneer de stoelgang van je pasgeborene te slap of zelfs volledig vloeibaar is, kan dat wijzen op diarree. Soms helpt het om de voeding een beetje aan te passen. Als je baby al vaste voeding krijgt, kan je hem/haar pasta, kweeperengelei, bananen, rijst en rijstwater (rijk aan zetmeel) geven. Deze voedingsmiddelen kunnen het spijsverteringsstelsel van je kindje kalmeren.

Blijft je baby last hebben van hevige diarree, dan kan je in overleg met een arts ook speciale preparaten geven op basis van minerale zouten en suiker om het vocht- en zoutverlies aan te vullen.

Hoe kan je de stoelgang van je baby juist vergemakkelijken?

Als je baby last heeft van constipatie, is het raadzaam om je kinderarts te raadplegen om de oorzaak te achterhalen en het juiste advies te krijgen. Daarnaast kan je zelf ook enkele dingen proberen:

• Geef je baby een zachte buikmassage in de richting van de klok.
• Een warm bad kan helpen om de spieren, inclusief de anale spieren, te ontspannen.
• Als je kindje al vaste voeding krijgt, geef dan vezelrijke voeding, zoals pruimen of ander fruit.

De geur van de stoelgang van je baby

Ook de geur van de stoelgang verandert mee met de voeding van je kindje.

• Tijdens de borstvoeding is de geur meestal vrij mild en typisch voor moedermelk.
• Bij flesvoeding ruikt de stoelgang doorgaans sterker, meer zoals die van volwassenen.
• Bij de introductie van vaste voeding wordt de geur merkbaar intenser, omdat de spijsvertering van je baby nu ook vezels, eiwitten en verschillende voedingsstoffen moet verwerken.

De stoelgang mag dan wel sterker ruiken, maar mag nooit echt abnormaal of ronduit slecht ruiken. Als dat wel zo is, kan er sprake zijn van een probleem dat je best met je kinderarts bespreekt.

Stoelgang van je baby: wanneer moet je je zorgen maken?

Soms wijst de stoelgang van je baby op iets ernstigers. Let goed op kleur, consistentie en geur. In de volgende situaties is het belangrijk om een arts of je kinderarts te raadplegen:

• Bij langdurige constipatie: dit kan te maken hebben met voeding (bijvoorbeeld verkeerd aangemaakte flesvoeding) of met te weinig vocht, zeker bij koorts.
• Bij zeer frequente, waterige stoelgang met slechte geur: dit kan diarree of een maag-darminfectie zijn. Het risico is uitdroging en gewichtsverlies, vooral als er ook koorts is. Diarree die blijft aanhouden moet altijd door een arts beoordeeld worden.
• Bij groene, slijmerige stoelgang die langer dan 2 dagen aanhoudt: dit kan een teken zijn van een virus in de darmen.
• Bij bleke stoelgang: een heel lichte of beige kleur kan bij een pasgeborene wijzen op een probleem met de lever (neonatale cholestase).
• Bij bloed in de stoelgang: rood bloed kan veroorzaakt worden door een lactoseallergie of ernstige constipatie (letsel aan de anus of aambeien). In zeldzame gevallen kan zwart bloed (dus verteerd bloed) wijzen op een bloeding in het spijsverteringsstelsel.

Twijfel je? Bespreek het altijd met je arts of kinderarts. Beter één keer te veel gevraagd dan een probleem te laat ontdekt.

Welk water kies je bij een baby met losse stoelgang?

Wanneer je baby last heeft van diarree of zeer losse stoelgang, is het extra belangrijk om uitdroging te voorkomen. Het soort water dat je kiest speelt daarbij een rol. Artsen raden aan om te kiezen voor water dat:

• Weinig mineralen bevat (minder dan 500 mg/l) en dus arm is aan minerale zouten (natrium, fluor, sulfaten) die een laxerend effect kunnen hebben.
• Arm is aan nitraten (minder dan 15 mg/l). Voor baby’s jonger dan 6 maanden zijn nitraten schadelijk voor de darmen en kunnen ze de zuurstofvoorziening in het lichaam verstoren.

In België wordt voor baby’s vaak flessenwater aangeraden dat duidelijk het label “geschikt voor de bereiding van babyvoeding” draagt. Voorbeelden zijn Spa Reine en Chaudfontaine.

Bron: Kind en Gezin – Water bij zuigelingenvoeding

Ook interessant om te lezen:

• Wat te doen bij luieruitslag
• Je baby verschonen