Verklein de kans op wiegendood

Vanaf het moment dat we ontdekken dat we zwanger zijn, nemen we meteen alle mogelijke voorzorgsmaatregelen. We stoppen met roken, vermijden alcohol, en schrappen rauw vlees en rauwe eieren uit ons dieet. De partner krijgt de taak om voortaan de kattenbak schoon te maken 😉. Je zou verwachten dat we na de bevalling even waakzaam blijven, maar toch zien we vaak dat de veiligheid tijdens het slapen van baby’s minder aandacht krijgt. Bednestjes, buikslapen, het delen van het ouderlijk bed... dit zijn enkele zaken die vaak op sociale media voorbij komen, ondanks dat ze door experts afgeraden worden in de richtlijnen voor veilig slapen.

Sinds de vroege jaren '90, toen het advies kwam om baby's alleen op hun rug te laten slapen tenzij ze zelf kunnen omrollen, is het aantal gevallen van wiegendood aanzienlijk afgenomen. Onderzoek toonde aan dat buikslapen het risico op wiegendood verhoogde, wat leidde tot de wereldwijde "back is best" campagne. Waar in Vlaanderen begin jaren '90 nog meer dan 100 baby’s per jaar stierven aan wiegendood, is dit aantal nu gedaald tot gemiddeld een tiental per jaar, wat neerkomt op ongeveer 5% van de sterfgevallen bij zuigelingen.

Het onderzoek naar wiegendood gaat verder, en recent bracht de American Academy of Pediatrics (AAP) een update uit van de richtlijnen ter preventie van wiegendood. Het ultieme doel is natuurlijk dat er geen baby's meer sterven aan wiegendood. 

Ik heb de (vernieuwde) richtlijnen voor jou op een rijtje gezet. Ja, ze zijn streng, soms zelfs heel streng. Maar net als het AAP heb ik het beste voor met jouw baby. Wat je met deze informatie doet, is uiteindelijk aan jou.

Hier komen ze 😉

• Het bedje moet… 

… een stevige matras hebben. Vermijd zachte matrassen of kussens. 

… horizontaal en vlak zijn. Zelfs bij reflux wordt een verhoogde slaappositie afgeraden vanwege het verhoogde risico op wiegendood. Onderzoek heeft aangetoond dat het verhogen van het bed geen positief effect heeft op reflux. 

… volledig leeg zijn. Geen knuffels, losse dekens, kussens... Knuffeldoekjes mogen vanaf 4 maanden geïntroduceerd worden, mits ze niet groter zijn dan een zakdoek en speciaal voor baby’s gemaakt zijn. 

… alleen door de baby gebruikt worden. Dus niet gedeeld met ouders, broertjes of zusjes. Ook voor tweelingen geldt dat bedsharing wordt afgeraden vanwege de verhoogde risico’s. 

… op een veilige afstand van ramen, meubels, gordijnen en touwen staan. 

• Het bedje heeft… 

… zachte, goed passende lakens rond de matras. 

… geen openingen rond de matrasranden. 

… geen bedomrander. 

… spijlen die maximaal 6 cm uit elkaar staan. 

… een matras op de juiste hoogte. Verlaag de matras zodra je baby kan zitten of zich kan optrekken. 

• Inbakeren moet… 

… stevig om de borst zitten, maar ruimte laten om er met je hand tussen te kunnen. 

… los rond de heupen zitten. 

… veilig zijn, bijvoorbeeld met klittenband of een ritssluiting. 

… stoppen zodra de baby pogingen doet om te rollen (meestal rond 3 à 4 maanden). 

… met een niet-verzwaarde inbakerdoek gebeuren.

• De baby moet… 

… het eerste jaar altijd op de rug gelegd worden om te slapen. Zodra de baby zelfstandig kan omrollen, is buikslapen geen probleem. Leg de baby echter altijd op de rug in bed; hij kan zelf kiezen of hij op de buik wil slapen. 

… een fopspeen aangeboden krijgen bij elk dutje gedurende de eerste 3-4 maanden, zodra de borstvoeding goed op gang is gekomen. Het is niet erg als de baby de fopspeen uitspuwt tijdens het slapen of als hij er nooit een heeft geaccepteerd. Het is nog onduidelijk waarom een fopspeen een positief effect heeft op de preventie van wiegendood. 

… geen strikjes, haarspeldjes, hoedjes of handschoenen dragen. Mutsjes mogen alleen gebruikt worden bij premature baby’s in een gecontroleerde omgeving in het ziekenhuis. 

… niet te warm of te licht gekleed zijn. Het gebruik van een slaapzakje heeft de voorkeur. 

• Wanneer de baby niet in zijn bedje slaapt… 

… maar in je armen in slaap valt, moet je zelf wakker blijven. 

… maar in een autostoel, buggy of kinderwagen slaapt, verplaats je de baby zo snel mogelijk naar een veilige slaapomgeving zoals hierboven beschreven. Zorg ervoor dat een autostoeltje correct geïnstalleerd is en de baby goed vastgegespt zit. De baby mag niet ingebakerd zijn in een autostoeltje. Het gezicht van de baby moet altijd zichtbaar zijn voor de verzorger. 

Verder zijn deze richtlijnen voor veilig slapen belangrijk: Geef minimaal 6 maanden borstvoeding. Deel de kamer met je baby voor minimaal 6 maanden. Deel het bed niet met je baby. Het risico op wiegendood vervijf- tot vertienvoudigt wanneer het bed gedeeld wordt, zelfs bij borstvoeding. Ze erkennen dat het onbewust kan gebeuren dat je in slaap valt tijdens het voeden; probeer dit zoveel mogelijk te vermijden. Zorg dat je baby niet (passief) in contact komt met sigarettenrook, alcohol en drugs. Gebruik geen monitors of apparaten ter preventie van wiegendood. Ze geven een vals gevoel van veiligheid en mogen nooit de veiligheidsvoorschriften vervangen (zoals buikslapen of het gebruik van een babynestje). Leg je baby regelmatig op zijn buik tijdens de wakkere momenten. Tegen de leeftijd van 7 weken zouden baby’s dagelijks minstens 15 tot 30 minuten "tummy time" moeten krijgen.

Een hele boterham, ik weet het! Nogmaals, dit zijn de officiële richtlijnen ter preventie van wiegendood. Het is aan elke ouder om hierover een weloverwogen beslissing te nemen. Ter afsluiting wil ik benadrukken dat de kans op wiegendood het grootst is in de eerste 6 maanden, waarna het risico sterk afneemt. Dit betekent dat het vooral belangrijk is om deze richtlijnen te volgen bij pasgeborenen en jonge baby’s.

Veel succes!

Liefs, 
Nathalie Schittekatte
Babyslaapcoach Snuggles & Dreams